Wydawca treści Wydawca treści

Lasy o szczególnych walorach przyrodniczych i powierzchnie referencyjne

 

 

 

Lp

Nazwa obiektu

Zasady gospodarowania według FSC

1

Ostoje zagrożonych gatunków
HCVF 1.2

Każde działanie w lesie wynika z potrzeb ochrony przyrody, ujęte ono jest w planach  i zadaniach ochronnych (rezerwaty, ochrona gatunkowa )Na terenie obszarów Natura 2000 postępowanie w lesie oparte jest na Planach Urządzania Lasu lub powstających planach ochrony obszaru Natura 2000. Różnorodność wymagań poszczególnych gatunków ujętych w Dyrektywach Ptasiej i Siedliskowej opisana jest w "Podręcznikach ochrony gatunków i siedlisk przyrodniczych Natura 2000". 

2

Obszary Specjalnej Ochrony Natura 2000
HCVF 2

Kompleks leśny o powierzchni co najmniej 10 tys. ha, desygnowany jako Międzynarodowa Ostoja Ptaków ze względu na gatunki ptaków krajobrazu leśnego, jako Międzynarodowa Ostoja Roślin ze względu na florę leśną lub jako potencjalny Obszar o Znaczeniu Wspólnotowym ze względu na zwierzęta typowe dla krajobrazu leśnego (np. wilk, ryś).
Celem jest tu samo zachowanie charakteru wielkiego kompleksu leśnego – co w zasadzie nie nakłada szczególnych wymogów na gospodarkę leśną jako taką. Jednak dla zachowania „szczególnych wartości przyrodniczych" mogą być potrzebne:
a)      kontrola wpływu gospodarki leśnej na strukturę krajobrazu leśnego (zachowanie „mozaiki" drzewostanów, w tym udziału w tej mozaice elementów kluczowych dla różnorodności biologicznej – np. starodrzewi);
b)      szczególna ochrona pewnych istotnych w krajobrazie „zbieżności przestrzennych" (np. starodrzewy przy jeziorach – bardzo ważne dla pewnych gatunków ptaków);
c)      ochrona – także czynna – niektórych małych ale ważnych elementów krajobrazu (np. łąk śródleśnych, innych powierzchni otwartych wśród dużych kompleksów leśnych);
d)      ochrona całości kompleksu lub jego części przed nadmierną penetracją ludzką.
Konieczna jest ochrona zwartych kompleksów leśnych przed wylesieniami na różne cele oraz przed fragmentacją (np. przez budowę dróg, ograniczenie ruchu kołowego).

3

Siedliska naturowe, priorytetowe
HCVF 3.1

Ekosystemy skrajnie rzadkie i ginące, marginalne z punktu widzenia gospodarki leśnej, mające jednak niebagatelny wpływ na funkcjonowanie całego ekosystemu, przede wszystkim z uwagi na prawidłowe zgodne z naturą wykorzystanie gospodarki wodnej oraz obiegu materii dla zachowania zbliżonego do naturalnego łańcucha troficznego.
Naturalne odnowienie oraz obumieranie, bez ingerencji człowieka, gwarantuje zachowanie unikalnych siedlisk tworzących strefy buforowe w obszarach objętych gospodarowaniem. Wyznaczone obszary wyłącza się z użytkowania (zalicza do gospodarstwa specjalnego) – należy oczekiwać ich „przeznaczenia do ochrony przyrody", nawet jeżeli nie będą objęte ustawowymi formami ochrony przyrody ( w praktyce zwykle nie należy w nie ingerować). Szczegółowe decyzje sposobów postępowania gospodarczego w tych lasach zostaną podjęte podczas sporządzania kolejnego Planu Urządzania Lasu. Do tego czasu zadania gospodarcze realizowane są tak, aby nie pogorszyć stanu tych siedlisk. Działania nadleśnictwa ukierunkowane są na ochronę i odtwarzanie siedlisk zniekształconych poprzez tworzenie warunków do ich naturalnej regeneracji, zgodnie z wytycznymi zawartymi w „Poradnikach ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny" prezentowanych przez Ministerstwo Środowiska w dziale „Natura 2000".

4

Siedliska naturowe, pozostałe
HCVF 3.2

Ekosystemy rzadkie i zagrożone w skali Europy, ujęte w załączniku I Dyrektywy Siedliskowej, lecz w Polsce pospolitsze i występujące wielkoobszarowo, stanowiące ważne obszary gospodarki leśnej.
Generalnym kryterium gospodarowania jest zachowanie ekosystemu we „właściwym stanie ochrony", czyli w stanie w którym naturalny zasięg siedliska i obszary zajęte przez to siedlisko w obrębie jego zasięgu nie zmniejszają się; struktura i funkcje, które są konieczne do długotrwałego utrzymania się siedliska, istnieją i prawdopodobnie nadal będą istniały oraz typowe dla siedliska gatunki znajdują się we właściwym stanie ochrony.
W praktyce gospodarka leśna powinna być prowadzona w sposób zapewniający:
a)      zgodność docelowego typu drzewostanu ze składem odpowiedniego naturalnego zbiorowiska leśnego;
b)      niepomniejszenie udziału % starodrzewi i zachowanie ich ciągłości przestrzennej;
c)      niepomniejszenie średniego wieku i zasobności;
d)      zachowanie lub pilne i intensywne odtwarzanie elementów ważnych dla różnorodności biologicznej ekosystemu (grube drzewa, martwe drzewa, wykroty).

5

Lasy wodochronne 
HCVF 4.1

Stosuje się zasady zagospodarowania zapewniające stałą obecność szaty leśnej, a więc rębnie częściowe, gniazdowe, stopniowe lub przerębową. Rębnia zupełna może być stosowana tylko w sytuacjach klęskowych. W strefie bezpośrednio przyległej do źródeł i ujęć wody, w lasach łęgowych, na torfach i na siedliskach bagiennych, wzdłuż linii brzegowej cieków i zbiorników wodnych oraz w strefach wododziałowych obowiązuje zakaz stosowania środków chemicznych z wyjątkiem przypadków gdy jest zagrożenie lasów.

6

Lasy glebochronne HCVF 4.2

W lasach glebochronnych przyjmuje się ogólną zasadę trwałości szaty leśnej i umiarkowanego stosowania cięć pielęgnacyjnych, sanitarnych i odnowieniowych - rebniami złożonymi oraz dąży do wytworzenia dolnego piętra lub podszytu ( z wyjątkiem siedlisk ubogich), o ile wystepują one  naturalnie w danym zbiorowisku. Odstępstwa: w uszkodzonych od różnych czynników drzewostanach może stosować sie rębnię zupełną z nawrotem cięć 5-7 lat.

7

Lasy kluczowe dla społeczności lokalnej
HCVF 6

Lasy o szczególnym znaczeniu dla tradycyjnej tożsamości kulturowej (tereny ważne kulturalnie, przyrodniczo, ekonomicznie lub religijnie dla społeczności lokalnych).Zagospodarowanie uwzględnia wolę i opinię lokalnej społeczności. Nie powinno jednak stać w sprzeczności z możliwością zachowania pozostałych zidentyfikowanych wyższych wartości ochronnych lasu. Zasady gospodarowania polegają między innymi na uporządkowaniu starych cmentarzy, pojedynczych mogił, odsłonięciu zapomnianych kapliczek.

 

Powierzchnia ekosystemów referencyjnych na terenie Nadleśnictwa Bartoszyce obejmuje 618,57 ha. Wykaz wydzieleń wchodzących w skład ekosystemów referencyjnych oraz ich lokalizacja znajduje się poniżej do pobrania.

Osoba do kontaktu i konsultacji:

Paweł Balcewicz - tel. (89) 7621310, e-mail: pawel.balcewicz@olsztyn.lasy.gov.pl